Amme alacağından ötürü anonim şirketlerde sadece kanuni temsilcilerin sorumluluğu söz konusudur. Limited şirketlerde olduğu gibi ortakların sorumluluğu bulunmamaktadır. 11.09.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: A Sıra No: 5 Tahsilat Genel Tebliği ile anonim şirket kanuni temsilcilerinin tespitine ve amme alacağından doğan sorumluluklarına ilişkin önemli açıklamalar yapılmıştır.
6183 sayılı Kanunun mükerrer 35 inci maddesi uyarınca anonim şirket hakkında yapılan takip sonucu, şirketten tamamen veya kısmen tahsil edilemeyen veya tahsil edilemeyeceği anlaşılan amme alacağından kanuni temsilcilerin şahsi malvarlıklarından sorumlulukları doğacaktır. Buna göre; anonim şirket kanuni temsilcileri, amme alacağının tamamından, müşterek ve müteselsil sorumluluk esasına göre takip edilebileceklerdir.
Anonim şirketlerde kanuni temsilci (müdür),
TTK’nun 370. maddesine göre; “Esas sözleşmede aksi öngörülmemiş veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa temsil yetkisi çift imza ile kullanılmak üzere yönetim kuruluna aittir.
Yönetim kurulu, temsil yetkisini bir veya daha fazla murahhas üyeye veya müdür olarak üçüncü kişilere devredebilir. En az bir yönetim kurulu üyesinin temsil yetkisini haiz olması şarttır.”
Buna göre, anonim şirket kanuni temsilcisi,
– şirket esas sözleşmesi ile atanmış veya genel kurul tarafından seçilmiş yönetim kurulu üyeleri veya
– yönetim kurulu üyelerinden en az birinin bulunması koşuluyla yönetim kurulu tarafından müdür olarak atanmış üçüncü kişiler olacaktır.
Anonim şirket yönetim kurulu, tek kişiden oluşuyor ise, şirketin temsilinde her halde bu kişi yetkili olacaktır.
Kanuni temsilci konumundaki yönetim kurulu üyesi veya müdür olarak atanan üçüncü kişilerin tespiti için, öncelikle şirket esas sözleşmesinin ve ticaret sicili kayıtlarının tetkik edilmesi gerekir.
Yapılacak tespit sonucunda; şirketi temsil yetkisinin müdür olarak üçüncü kişilere bırakıldığının anlaşılması halinde amme alacağının bunlardan takip ve tahsiline gidilmesi, diğer yönetim kurulu üyeleri hakkında işlem yapılmaması gerekmektedir.
Şirket esas sözleşmesinde bu şekilde bir görevlendirmeye ilişkin herhangi bir kayıt bulunmaması halinde, yönetimde bulunan tüm üyelerin müşterek ve müteselsil sorumlulukları doğacaktır.
Diğer taraftan, 6102 sayılı Kanun 01/07/2012 tarihinde yürürlüğe girmiş olup amme alacağının ödenmesinden müşterek ve müteselsil sorumluluğu bulunan kanuni temsilcilerin tespitinde amme alacağının doğduğu ve ödenmesi gerektiği tarihte yürürlükte bulunan ilgili Kanun hükümleri dikkate alınacaktır.
Şerif ARI
Yeminli Mali Müşavir
